آشنایی با منطق بازارهای مالی

به قول مارک دی که یک از معامله گر است: ضرر بخش جدایی ناپذیر از سود است، ضرر آن بخش از سرمایه شماست که باید از دست بدهید تا مابقی سرمایه و مال تان حفظ شود.

بازشناخت ضرر در بازارهای مالی

اکثر ما که در بازارهای مالی معامله میکنیم یک مشکل بزرگ داریم، و آن این است که ضرر را تلخ میدانیم، ضرر را عامل شکست میدانیم، ضرر را عامل بدبختی میدانیم، به هر راهی میرویم تا ضرر ندهیم. ما خیلی از شرایط شاید خوب را به خاطر ترس از ضرر کنار میگذاریم. کسانی که شعار سود کردن دارند را الگوی خود قرار می دهیم و از کسانی که حرفی از ضرر و شکست می گویند دوری می کنیم. آری فرار از یک واقعیتی که همیشه هست.

به قول مارک دی که یک از معامله گر است: ضرر بخش جدایی ناپذیر از سود است، ضرر آن بخش از سرمایه شماست که باید از دست بدهید تا مابقی سرمایه و مال تان حفظ شود.

اجازه بدهید به ضرر به گونه ای دیگر نگاه کنیم. سوال: چرا همه چیز در این جهان بصورت جفت آفریده شده؟ مثبت و منفی، خوب و بد، زشت و زیبا، زندگی و مرگ، سود و ضرر، ظاهر و باطن، مخفی و آشکار، فقر و ثروت، گرسنگی و سیری، باید و نباید، شکست و پیروزی، تلخ و شیرین و …

ما می خواهیم از ضرر فرار کنیم در صورتیکه آن بخشی از روال کار است. کل نظام هستی دو قطبی می باشد و ما میخواهیم اصرار کنیم که فقط با یک قطب آن حاضریم کنار بیاییم و آن قطب دیگر اصلا نباید باشد یعنی اصرار بر چیزی که هست و میخواهیم وجودش را انکار کنیم. در نتیجه به این میرسیم که منفی لازمه قطعی مثبت بودن است، منفی ها باید باشد تا از مثبت بودن خوشحال باشیم و لذت ببریم.

همه میگویند سود و ضرر ولی بهتر است بگوییم ضرر و سود چون یک معامله گر اول باید ضرر یک معامله را بشناسد اول باید ریسک های یک معامله را بداند و بعد به سود فکر کند.

ضرر چیز بدی نیست ضرر به ما یاد می دهد که راهمان ممکن است غلط باشد، ضرر به ما یاد می دهد که باید بیشتر یاد بگیریم، ضرر جلوی غرور کاذب را میگیرد و ضرر به ما یاد خواهد داد چگونه باید یک سرمایه گذاری را و حتی زندگی خود را مدیریت کنیم و …

چرا از حد ضرر در معاملات فرار می کنیم آن هم چیزی که اینقدر برای ما مفید است و به ما کمک می کند؟

ما در اصل از عامل موفقیت مان فرار میکنیم چون یا اشتباه یادمان داده اند یا قطعا اشتباه باید شروع میشده تا به راه درست برسیم، یعنی دقیقا بصورت پیش فرض در نظام خلقت، دیدگاه تفکری روی اشتباه تنظیم شده تا برسیم به راستی و درستی. به ما یاد داده اند مثبت نگاه کنید و مثبت فکر کنید در حالیکه این مدل می تواند اشتباه باشد. ما همیشه بهتر است به بعد منفی و تلخ قضیه نگاه کنیم چون قوانین هستی با کسی شوخی ندارند و آن هست که راه پیروزی و مثبت بودن را به ما یاد می دهد.

آشنایی با انواع ریسک در بازار سهام و روش های کنترل و کاهش آن

شاید تا الان و خصوصا در نصایح دلسوزانه و صبح بخیر های فرابورس و زیر نویس های هشداری تلوزیون و صحبت های مسئولین، واژه «ریسک» و «معامله پر ریسک» و یا «مدیریت ریسک» رو زیاد شنیده باشید. ریسک در هر بازار مالی وجود دارد و نمی توان منکر آن شد، سرمایه گذاران با توجه به این موضوع به دو دسته ریسک پذیر و ریسک گریز تقسیم می شوند. در این پست سعی داریم به زبانی ساده و البته به صورت جامع، به مفهوم ریسک و انواع ریسک در بازار سهام و چگونه سبد کم ریسک داشته باشیم، بپردازیم.

انواع ریسک در بازار سهام

«ریسک»، در همه کارها و همه شرایط وجود دارد. در بازار بورس، هیچ یک از معاملات بدون ریسک نمی باشد. اگر حرفه ای ترین معامله گر و تحلیلگر هم باشید، باز هم همواره عدم قطعیت ها و ریسک هایی در مسیر شما وجود داره. حتی اگر علم غیب هم داشته باشید و با یقین کامل از رشد یا ریزش سهمی صحبت کنید، احتمالاً دقیقاً وقتی قرار است معامله کنید، هسته ای از بورس یا سایت کارکرد هنگ کند، یا برق بره یا حتی سهم چند دقیقه زودتر صف خرید یا صفحات فروش بشه و شما پشت صف چند میلیونی گیر کنید و امکان معامله نداشته باشید.

در هر صورت، باید ریسک را بپذیرید تا بتوانید وارد بازار سهام شوید. برخی از ریسک ها با افزایش تجزیه و تحلیل شما، کاهش یافتن منبع و برخی از سیستماتیک و ریسک خارج شدن از حیات تحلیل، به هیچ وجه قابل حذف شدن نیست. از مصوبات مختلف گرفته تا قیمت دستوری، تا لغو صادرات یک کالا یا اجازه واردات کالای دیگر و سایر راه حل های سیاسی و با این شرایط، بهترین کار، مدیریت ریسک است.

1. نا آگاهی بزرگترین ریسک بازار سهام می باشد!

در سال 99 به وضوح این مورد را درک کردید، که سهامداران زیادی به دلیل نا آگاهی و بدون آموزش وارد بازار سهام شدند و با دیدن اولین منفی وارد صف های سنگین فروش می شدند.

به قول وارن بافت “ریسک از این ناشی می شود که ندارید در حال انجام چه کاری هستید”، شاید این تعریف وارن بافت از ریسک، ساده ترین تعریف از ریسک های موجود در بازرهای مالی باشد. بسیاری از افراد هستند که همچنان حتی بدون نگاه صرف چند دقیقه زمان برای بررسی یک سهم، صرفا با یک خبر و یا یک شایعه اقدام به معامله می کنند و بدتر از آن، بسیاری از افرادی که در بورس فعال هستند، به هیچ عنوان توانایی بررسی سهمی که خریداری کردند را ندارند. این خود بزرگترین ریسک موجود در بازار است. به طور خلاصه، اگر نتوانید در چند خط یا چند دقیقه، با دلیل و منطق هدفتان از یک سرمایه گذاری را توضییح دهید، معامله ی شما معامله ای کاملا پر ریسک خواهد بود.

2. عدم بررسی آشنایی با منطق بازارهای مالی وضعیت عملکرد شرکت ها

دومین ریسک بازار سهام، عدم بررسی وضعیت عملکرد شرکت ها می باشد. منظور از این جمله، لزوما تحلیل بنیادی نیست، شرکت های ورشکسته زیادی در بورس هستند. از شرکت های بازار پایه تا شرکت های زیان ده بازارهای اصلی و شرکت هایی که به نسبت سود سازی خودشون، قیمت بسیاری بالایی دارند. اگرچه تحلیل بنیادی توسط همه افراد قابل انجام نیست، اما حداقل کاری که می توانید انجام دهید این است که با بررسی ساده نسبت EPS و P/E سهام، از سهام زیان ده و سهامی که به نسبت سود زیانشان، رشد بسیار زیادی داشتند دوری کنید. به عنوان مثال، سهم تپکو که یک شرکت ورشکسته بوده است را بررسی کنید، علی رغم رشد شدید این سهم از سال 98 تا 99، از تیر 99 تا همین چند روز پیش، بیش از یک سال در صف فروش بوده است و حتی پس از 60 درصد ضرر، اجازه خروج هم نداده است.

همواره در بازار، سهامی با رشد بسیار زیاد و سهامی با ریزش های سنگین وجود دارند. شما هیچ وقت مجبور نیستید از بین بیش از 600 سهم موجود در بازار، یک راست سراغ سهمی بروید که در یک ماه گذشته رشد نجومی داشته است و قیمتش در حال حاضر بالا است. در نموداری که در شکل زیر آورده شده، طبیعتا هرچه قیمت بالاتری اقدام به خرید کنید، ریسک سرمایه گذاری شما بالاتر خواهد بود. میله های زرد رنگ به صورت شماتیک ریسک سرمایه گذاری درهر نقطه را نمایش میدهد.

در ادامه این مقاله به روش هایی برای کنترل و کاهش ریسک سرمایه گذرای در بازار سهام می پردازیم.

تعیین ریسک تحلیلی

یک از راه های تعیین ریسک هر معامله، بررسی مهمترین حمایت ها و مقاومت های هر سهم، و پتانسیل رشد و ریزش آن سهم می باشد. چنانچه سهمی با نزدیکترین حمایت معتبر خودش فاصله کمیی داشته باشد، خرید آن سهم کم ریسک خواهد بود. در غیر این صورت، اگر فاصله سهم با حمایت بسیار زیاد باشد طبیعتا ریسک سرمایه گذاری هم بیشتر خواهد بود.

اندازه گیری ریسک تحلیلی، فرض کنید ریسکی را تحلیلی کردید و در نهایت به این نتیجه رسیدید که:

• قیمت مناسب خرید: 1000 تومان
• حدسود: 1500 تومان
• حد ضرر: 500 تومان

ریسک شما در این معامله، در صورت فروش در حد ضرر، برابر از دست دادن نصف سرمایه است ( 50 درصد ضرر)، و سود شما نیز برابر 50 درصد می باشد. نسبت سود به ضرر شما در این معامله عملا یک معامله شانسی است و معامله ای پر ریسک تلقیی می شود. هر چقدر این نسبت بیشتر باشد ( فاصله حد سود تا قیمت خرید، بیشتر از فاصله حد ضرر تا قیمت خرید باشد) معامله کم ریسک تر است.

کاهش ریسک با تنوع در سهام

در مثال قبل، فرض کنید آشنایی با منطق بازارهای مالی کل سرمایه شما 100 میلیون تومان است و کل این سرمایه را بر روی سهم مثال قبل سرمایه گذاری کردید و حد ضرر شما 50 درصد پایین تر از نقطه خرید است. در این صورت، ریسک کل سرمایه شما 50 درصد است و عملا 50 درصد سرمایه شما در خطر است. اما چنانچه این 100 میلیون تومان را به 5 قسمت تقسیم کنید، و مثلا 5 سهم با حد ضررهای مختلف بخرید، یا قسمتی از سرمایه رو در صندوق های درآمد ثابت سرمایه گذاری کنید، ریسک کل سرمایه کاهش خواهد یافت. طبیعی است که احتمال اینکه یک خرید شما اشتباه باشد، بیشتر از این است که هر پنج خرید شما اشتباه از آب در بیاید و با تنوع در سبد سهام، ریسک کل سرمایه را کاهش میدهید.

کاهش ریسک با تنوع در صنعت

پیش تر گفتیم که تنوع در سهام تشکیل سبد سهام، باعث کاهش ریسک می شود، اما این تنوع باید اصول و قواعدی هم داشته باشد. مثلا در این تنوع، شما حق ندارید پنج سهم را از یک صنعت انتخاب کنید، چرا که عملا در این صورت تنوعی در سبد شما وجود ندارد و شما عملا بر روی یک صنعت، تک سهم شده اید.

همچنین اگر سرمایه زیادی دارید، قطعا بهتر است مقداری از آن را در بازارهای موازی سرمایه گذاری کنید. حتی اگر پول کمی دارید، بهتر است برای نیازهای ضروری و یا حتی برای فرصت ها سرمایه گذاری که در آینده پیش می آید مقداری از سرمایه را در صندوق های درامد ثابت یا بانک نگهداری کنید.

همچنین خرید واحدهای صندوق سهامی میتواند کمک بسیار زیادی به کاهش ریسک سرمایه گذاری شما کند و بهتر است همیشه 20 تا 30 درصد از سرمایه تان را به یک صندوق خوب اختصاص دهید.

۱۰ کتاب معروف که هر سرمایه گذاری باید بخواند

کتاب های معروفی که هر سرمایه گذاری باید بخواند، کتاب هایی هستند که به اکثر زبان ها ترجمه شده اند و طرفداران زیادی نیز پیدا کرده اند. درست است که این روزها می توان با چند سرچ ساده در گوگل در مورد هر موضوعی اطلاعات به دست آورد، اما هیچ وقت، هیچ چیزی نمی تواند جای کتاب را بگیرد. با خواندن کتاب های معروف در مورد سرمایه گذاری می توانید به دیدی مناسب در این زمینه برسید. علاوه بر این با خواندن کتاب های مرتبط با سرمایه گذاری با تاریخچه و روند سیر و صعود سرمایه گذاری نیز آشنا خواهید شد. در این نوشته ده کتاب معروف که هر سرمایه گذاری باید بخواند را معرفی کرده ایم تا با خواندن آن ها با تمامی آن چه برای شروع سرمایه گذاری موفق نیاز دارید آشنا شوید.

کتاب اصول سرمایه گذاری وارن بافت (Warren Buffett’s Ground Rules)

یکی از پر فروش ترین کتاب های سرمایه گذاری که شهرت زیادی نیز پیدا کرده است، کتاب اصول سرمایه گذاری وارن بافت است. همان طور که می دانید وارن بافت یکی از معروف ترین و موفق ترین اقتصاد دانان و سرمایه گذاران آمریکایی است. این فرد را پنجمین فرد ثروتمند جهان می دانند. با خواندن کتاب اصول سرمایه گذاری وارن بافت می توانید با استراتژی های یکی از ثروتمندترین مردان جهان و یکی از موفق ترین مدیران و سهام داران آمریکایی آشنا شوید. خواندن این کتاب به افرادی که می خواهند در مسیر سرمایه گذاری قدم بگذارند پیشنهاد می شود. این کتاب کمک می کند تا بیاموزید که چطور با نوسانات مالی و روان شناختی روزمره بازار کنار بیایید.

کتاب تحلیل بنیادی به زبان آدمیزاد

یکی دیگر از کتاب های معروفی که هر سرمایه گذاری باید بخواند، کتاب تحلیل بنیادی به زبان آدمیزاد است. البته عنوان انگلیسی کتاب fundamental analysis for dummies است که به معنی تحلیل بنیادی برای احمق ها است ولی خب سعی شده است تا این عنوان را کمی مؤدبانه تر ترجمه و بیان کرد. خواندن این کتاب به افرادی که در ابتدای راه هستند به شدت پیشنهاد می شود. با خواندن کتاب تحلیل بنیادی به زبان آدمیزاد به درکی بسیار واضح و روشن از تحلیل بنیادی دست پیدا می کنید. همان طور که از عنوان کتاب مشخص است، زبان این کتاب بسیار روشن و ساده است، به طوری که افرادی که هیچ شناختی از اصول سرمایه گذاری و مباحث مربوط به آن ندارند به راحتی می توانند تمامی این کتاب را درک کنند. اگر به دنبال اطلاعاتی در مورد بازار بورس هستید و می خواهید در بورس سرمایه گذاری کنید بهتر است قبل از هر کاری این کتاب را مطالعه کنید. زبان ساده این کتاب می تواند شما را برای درک مباحث مطرح شده در کتاب های پیچیده و سنگین تر در این حوزه آماده کند. با خواندن کتاب تحلیل بنیادی به زبان آدمیزاد می توانید با معانی و مباحث مربوط به سهم و سرمایه گذاری و …. کاملا آشنا شوید.

کتاب آموزش بورس از صفر

یکی دیگر از کتاب های مربوط به سرمایه گذاری که شهرت زیادی نیز پیدا کرده است، کتاب آموزش بورس از صفر است. افراد زیادی هستند که دوست دارند در بازار بورس سرمایه گذاری کنند اما عدم شناخت درست از این بازار مانع آن ها شده است. اصطلاحات موجود در بازار بورس در نگاه اول گیج کننده و مبهم به نظر می رسند. اما با کمی مطالعه و تحقیق در این زمینه می توانید به راحتی با تمام این مفاهیم آشنا شوید و در مسیر سرمایه گذاری درست قدم بگذارید. یکی از کتاب هایی که در این مسیر به افراد مبتدی کمک زیادی خواهد کرد، کتاب صفر تا صد سرمایه گذاری در بورس می باشد. مؤلفان این کتاب که یکی از پر فروش ترین کتاب های سرمایه گذاری است، حجت بهادری و نسیم کردستانی می باشند. با خواندن این کتاب با بازار بورس، مفاهیم و اصطلاحات این بازار، روش های درست و حرفه ای سرمایه گذاری و … آشنا می شوید. این کتاب مفید توسط انتشارات دیباگران تهران منتشر شده است.

کتاب سرمایه گذار هوشمند

یکی دیگر از کتاب های معروفی که هر سرمایه گذاری باید بخواند تا بتواند در مسیر سرمایه گذاری درست قدم بردارد، کتاب سرمایه گذار هوشمند نام دارد. این کتاب توسط بنجامین گراهام در سال ۱۹۴۹ نوشته شده است. جالب است بدانید که بنجامین گراهام سرمایه آشنایی با منطق بازارهای مالی گذاری بوده است که توانسته است به شکلی موفق از بحران اقتصادی ۱۹۲۹ بیرون بیاید. او در این کتاب با تأکید و توجه بر اشتباهات خودش مسیری روشن را در اختیار سرمایه دارن قرار می دهد. همان طور که می دانید، وارن بافت یکی از شاگردان بنجامین گراهام بوده است. بنجامین گراهام را پدر سرمایه گذاری ارزشی می نامند. او در مورد تحلیل حاشیه امنیت، ایده های بسیار نابی را ارائه داده است. کتاب آنالیز حاشیه امنیت نیز یکی دیگر از کتاب های نوشته شده توسط بنجامین گراهام است که در سال ۱۹۳۴ منتشر شد. با خواندن کتاب سرمایه گذار هوشمند با اصول منطقی و آزموده شده ای در جریان انتخاب های درست در سرمایه گذاری آشنا خواهید شد. نظر وارن بافت در مورد کتاب سرمایه گذار هوشمند، این چنین است: ” این کتاب، با فاصله بهترین کتابی است که در مورد سرمایه گذاری، تا کنون خوانده ام.”

کتاب پدر پول دار، پدر فقیر

یکی دیگر از معروف ترین کتاب های مرتبط با سرمایه گذاری، کتاب پدر پول دار، پدر فقیر نام دارد. رابرت. ت. کیوساکی نویسنده این کتاب نام آشنا است. این کتاب زبانی ساده و روان دارد. می توانید این کتاب زیبا را حتی با کودکان خود بخوانید. رابرت . ت . کیوساکی در کتاب پدر پول دار، پدر بی پول این موضوع را بیان می کند که ثروتمندان درس هایی را در مورد پول به فرزندان خود می دهند که والدین فقیر کاملا این درس ها را نادیده می گیرند. مطمئنا با خواندن این کتاب زیبا نه تنها اطلاعات شما در مورد سرمایه گذاری بالا می رود، بلکه سبب ایجاد انگیزه ای قوی در شما برای شروع سرمایه گذاری های موفق خواهد شد. در کتاب پدر پول دار، پدر بی پول، رابرت .ت . کیوساکی این پیام را انتقال می دهد که فقرا پول را با کار کردن برای پول به دست می آورند، در حالی که افراد ثروتمند توسط دارایی های خود به پول می رسند. خواندن این کتاب جذاب می تواند نقطه شروعی برای رسیدن به موفقیت در سرمایه گذاری و استقلال مالی باشد. در واقع خواندن این کتاب سبب تقویت هوش مالی افراد می شود و هوش مالی آن چیزی است که به شما کمک می کند تا مشکلات مالی خود را به نحو احسن حل کنید.

کتاب فراوانی غیر منطقی

یکی دیگر از کتاب های معروفی که هر سرمایه گذاری باید بخواند، کتاب فراوانی غیر منطقی می باشد. این کتاب که در ماه مارس سال دو هزار منتشر شد توسط رابرت. جی. شیلر نوشته شده است. نام گذاری این کتاب به یاد نظر نا محبوب آلن گرینزپن انجام شده است. در سال ۱۹۹۶، آلن گرینزپن نظریه پوچ بودن ارزش گذاری در بازار سهام را مطرح کرد. این نظریه به نوعی هشدار دادن در مورد انفجار قریب الوقوع حباب دات کام بوده است.

کتاب گشت تصادفی در وال استریت

کتاب گشت تصادفی در وال استریت، یکی دیگر از پر فروش ترین کتاب های سرمایه گذاری است. کتاب گشت تصادفی در وال استریت در سال ۱۹۷۳ توسط برتون. جی. مالکیل نوشته شده است. مبانی مطرح شده در این کتاب مبنی بر ایده هایی است که می گویند بازار سهام کاملا کارآمد است و قیمت ها در این بازار پیرو یک راه تصادفی می باشند. طبق نظریات و ایده های مطرح شده در کتاب گشت تصادفی در وال استریت، شما با هیچ تحقیق فنی یا بنیادینی هرگز نمی توانید آشنایی با منطق بازارهای مالی باعث شکست بازار شوید. برتون. جی. مالکیل در این کتاب برای ارائه استدلال های خود تحقیق و آمار آکادمیک ارائه داده است. اما برخی از افراد نحوه استدالال کردن او در توجیه تئوری هایش را مشتی خرافات دانسته اند. به هر حال این ایده های سرمایه گذاری مطرح شده در کتاب گشت تصادفی در وال استریت به نحوی جنجال بر انگیز هستند و خواندن آن ها خالی از لطف نیست. به طور کلی می توان گفت که هر چه در این زمینه مطالعات بیشتری داشته باشید دید شما بازتر خواهد شد و مباحث علمی تر سرمایه گذاری، بورس و …. را بهتر درک خواهید کرد.

کتاب سهام عادی و سودهای غیر عادی

یکی از کتاب های معروفی که هر سرمایه گذاری باید بخواند، کتاب سهام عادی و سودهای غیر عادی نام دارد. این کتاب در سال ۱۹۵۸ توسط فیلیپ فیشر نوشته شده است. جالب است بدانید که در سال ۱۹۵۸، کتاب سهام عادی و سودهای غیر عادی یکی از کتاب های فهرست پر فروش ترین کتاب های نیویورک تایمز بوده است. این کتاب یکی از کتب کلاسیک حوزه سرمایه گذاری و حسابداری به شمار می آید. افراد نام آشنای زیادی مانند وارن بافت از این کتاب در مسیر رشد خود بهره برده اند. فیلیپ فیشر توصیه های طلایی نابی را در این کتاب مطرح کرده است که هنور هم در انتخاب مسیر درست برای سرمایه گذاری و انجام انتخاب های درست در این زمینه کمک زیادی به افراد و شرکت ها می کند. از آن جایی که زمان زیادی از نوشتن و انتشار این کتاب می گذرد، خیلی از مثال هایی که در آن مطرح می شود به نوعی نوستالژیک به شمار می آیند. ولی خب مباحث و ایده های مطرح شده در این کتاب هم چنان می توانند چراغ راه سرمایه گذاران باشد. سایر نوشته های فیلیپ فیشر نیز در این کتاب دیده می شود. کتاب سهام عادی و سودهای غیر عادی می تواند کمک بسیار مهمی به تحلیل گران تازه کار اوراق بهادار، دانشجویان رشته مدیریت، سرمایه گذاران شخصی و … کند.

کتاب خاطرات یک کارگزار

یکی از کتاب های مرتبط با سرمایه گذاری، کتاب خاطرات یک کارگزار (Reminiscences Of a Stock Operator) است. این کتاب در سال ۱۹۲۳ توسط ادوین لفور نوشته شده است. جالب است بدانید که این کتاب در ابتدا به صورت مجموعه هایی در روزنامه Saturday Evening Post به چاپ می‌رسیده است. در این کتاب، ادوین لفور به بررسی ریشه های حسادت، طمع آشنایی با منطق بازارهای مالی آشنایی با منطق بازارهای مالی و ترس پرداخته است. هم چنین جستجوی بی رحمانه برای رسیدن به ثروت و شهرت نیز از جمله مباحثی است که در این کتاب مورد بررسی قرار می گیرد. البته قابل ذکر است که چون زمان خیلی زیادی از چاپ این کتاب می گذرد، زبان آن قدیمی است و از اصطلاحات قدیمی بازار نیز به مقدار زیادی در آن استفاده شده است. هم چنین چون کتاب خاطرات یک کارگزار ابتدا در روزنامه چاپ می شده است، از اصلاحات روزنامه نگاری زیادی نیز در آن استفاده شده است. ادوین لفور در این کتاب بیان می کند که بازارها به هر حال رشد و یا افت می کنند و سرمایه گذاران نیز همیشه بر اساس طمع و یا ترسشان عمل خواهند کرد. هر چند زمان زیادی از نوشتن این کتاب می گذرد اما خیلی از بخش های آن همچنان می توانند مورد بررسی و توجه قرار بگیرند. با توجه به این توضیحات، خواندن کتاب خاطرات یک کارگزار، به گزارش نویسان مالی و سرمایه گذاران جدی پیشنهاد می شود.

کتاب بر بلندای وال استریت

یکی دیگر از پر فروش ترین کتاب های سرمایه گذاری، کتاب بر بلندای وال استریت نام دارد. این کتاب معروف که توسط پیتر لینچ نوشته شده است دیگر تقریبا به یک اثر کلاسیک در حوزه سرمایه گذاری شخصی به حساب می آید. پیتر لینچ در این کتاب، تمامی سرمایه گذاران وال استریت را به نوعی به سخره گرفته است. جالب است بدانید که پیتر لینچ از کالج وارتون فارغ التحصیل شده است و از همان زمان تحصیل خود در بازار هم فعالیت داشته است. همین سابقه داشتن سبب شده است تا سهام شرکت ها در نظر او ساده باشند. پیتر لینچ را هم مثل وارن بافت یک سرمایه گذار ارزشی می دانند. به این معنا که او هم مانند وارن بافت به دنبال شرکت هایی می گردد که ارزش پایینی دارند. البته تفاوتی بین عملکرد وارن بافت و پیتر لینچ وجود دارد. وارن بافت شرکت هایی با ارزش پایین را می خرد. ولی پیتر لینچ سهام این شرکت ها را خریداری می کند.

نمایش احساسات معامله گران در چارت با اندیکاتور Sentiment Lite متاتریدر 4

اندیکاتور Sentiment Lite اطلاعات مربوط به احساسات معامله گران در بازار را مستقیماً در نمودار متاتریدر4 به نمایش میگذارد تا ما بتوانیم به درستی تصمیم بگیریم و سود خوبی را از بازار کسب کنیم. پس از نصب اندیکاتور ، هیستوگرامی را مشاهده خواهید کرد که درصد نسبت خریدارها و فروشنده ها را در بازار نشان می دهد. این نسبت را اغلب شاخص احساسات احتمالی (SSI) می نامند.

مشخصات Sentiment Lite

• جفت ارز : همه ی جفت ارزها

• زمان معامله : همه ی ساعات

• تایم فریم : تمامی تایم فریم ها

برخی از مزایای Sentiment Lite

* قابل استفاده در تمامی جفت ارزها و تایم فریم ها

* قابل ترکیب با سایر سیستم های معاملاتی

* محیط ساده و کاربردی

* مناسب برای تمامی معامله گران

چگونه کار میکند؟

خرید در زمانی که بیش از 60٪ از معامله گران مشغول فروش هستند یا برعکس ، در صورت خریدار بودن بیشتر معامله گران شما به معامله فروش بپردازید، این رایج ترین منطق تحلیل احساسات بازار است.

جهت مطلع شدن از انتشار اندیکاتور های کاربردی و مفید برای ترید در متاتریدر 4 ، لطفا شماره موبایلتون وارد کنید

بروزرسانی اندیکاتور

اطلاعات این اندیکاتور به طور پیش فرض هر ساعت یکبار به روز می شود ، اما در صورت لزوم می توانید این فاصله را تا 5 دقیقه آشنایی با منطق بازارهای مالی کاهش دهید.

همچنین می توانید با کلیک بر روی "تاریخ" که در قسمت اطلاعات خریدار و فروشنده قرار دارد ، داده ها را به صورت دستی به روز کنید.

قانون معامله

هشدار خرید

به نمایش در آمدن دایره سبز رنگ و کلمه Long

هشدار فروش

به نمایش در آمدن دایره قرمز رنگ و کلمه Short

تنظیمات اندیکاتور Sentiment Lite

جهت آشنایی با روش نصب اندیکاتور sentiment lite به مقاله اموزشی راهنمای نصب اندیکاتور مراجعه کنید

قسمت اول که SSI Data Settings نام دارد مربوط به نمادی که اطلاعات برای آن نشان داده میشود است

قسمت دوم که Other Settings نام دارد اطلاعات مربوط به نحوه نمایش اطلاعات است که به دلخواه میتوانید آن را تغییر دهید

برای آشنایی بیشتر با این اندیکاتور ویدیو زیر را تماشا کنید:

منطق تحلیلی بازار – بورس امروز

در نگاه بنیادی به شرکت‌های فعال در بازار سرمایه، ساده‌ترین و کاربردی‌ترین دسته‌بندی روش تحلیل به این ترتیب است؛ تحلیل مبتنی بر صورت سود و زیان، ترازنامه و صورت جریان وجوه نقد، رایج‌ترین روش تحلیل در بازارهای مالی و از جمله بازار سرمایه کشور مبتنی بر صورت سود و زیان است که P/E طرفداران پر و پا قرص خود را دارد.

تورم، نرخ ارز، نقدینگی، نرخ سود بانکی، سیاست پولی و شرایط اقتصادی، مهمترین مولفه‌های نظام‌مندی است که محرک تغییرات در صورت‌های مالی شرکت‌ها می‌شوند؛ همچنین این مولفه‌های غیرقابل کنترل بر نحوه ارزش‌گذاری شرکت‌ها تاثیرگذاری زیادی دارند.

در نگاه بنیادی به شرکت‌های فعال در بازار سرمایه، ساده‌ترین و کاربردی‌ترین دسته‌بندی روش تحلیل به این ترتیب است؛ تحلیل مبتنی بر صورت سود و زیان، ترازنامه و صورت جریان وجوه نقد، رایج‌ترین روش تحلیل در بازارهای مالی و از جمله بازار سرمایه کشور مبتنی بر صورت سود و زیان است که P/E طرفداران پر و پا قرص خود را دارد.

هر کدام از مولفه‌های ابتدای متن به نحوی در محاسبه P/E منطقی سهام و میانگین بازار تاثیرگذار هستند.

افزایش چهار مولفه نخست، سیاست پولی انبساطی و شرایط اقتصادی ناپایدار و تحریم زده، منجر به کاهش نسبت P/E می‌شوند و برعکس. پس در شرایط اقتصادی ۲ ساله اخیر که تورم فزاینده و افزایش نرخ ارز و رشد شدید نقدینگی را شاهد بودیم باید به کاهش این نسبت رایج برسیم، اما میانگین این نسبت در بازار و در سهام بنیادی اعداد دیگری را نشانه رفته است؛ ابتدای سال ۹۷ این نسبت روی عدد ۸ نوسان داشته و هم‌اکنون به بالای ۲۰ رسیده است. چرا؟

نخستین دلیل رشد نسبت P/E گذشته‌نگر بودن آن در محاسبات ساده صفحات رسمی بازار سرمایه است. در حالی که امسال با رشد نرخ ارز (آزاد و نیمایی) و ادامه روند تورمی کشور در کنار رشد نسبی قیمت کامودیتی و نفت با اعداد بالاتری برای EPS تحلیلی بیشتر شرکت‌ها روبه‌رو خواهیم بود که به‌طور خودکار به کاهش P/E تحلیلی منجر می‌شود.

دلیل دوم آشنایی با منطق بازارهای مالی که از ابتدای سال ۹۹ قدرتمندترین دستاویز دولت برای سوق دادن نقدینگی به بازار سرمایه بود، «کاهش نرخ سود بانکی» است که این تصمیم به خروج نقدینگی از حالت شبه پول (M2) به پول (M1) منجر شده و نسبت «پول به کل نقدینگی» را طی چند ماه از ۱۴ درصد به بالای ۱۷ درصد رشد داده است.

رشد پول یعنی افزایش ضریب فزاینده پول و سرانجام افزایش سرعت رشد نقدینگی؛ مجموع نقدینگی خارج شده از شبه پول و رشد نقدینگی نیاز به ورود به بازاری برای تبدیل هستند و از نگاه دولت چه بازاری بهتر از بازار سرمایه که با کمترین تاثیر تورمی این نقدینگی مازاد را در خود هضم کرده و از ایجاد التهاب در دیگر بازارهای مالی بکاهد.

با ورود روزانه ۲،۰۰۰ میلیارد تومان نقدینگی جدید به بازار سرمایه، همزمان عمق بازار سرمایه و قیمت سهام افزایش یافته و به مرور نسبت P/E از محوریت تحلیل ها تا حدودی خارج شده و دیگر ابزارهای تحلیل بنیادی مورد توجه قرار گرفتند. به ترتیب هر چه از P/E به سمت روش‌های مبتنی بر ترازنامه به پیش می‌رویم، ارزش ذاتی سهام اعداد بالاتری ارزیابی می‌شوند.

برای نمونه شرکتی که در استفاده از دارایی ثابت از بهره‌وری اندکی داشته و یا زیر ظرفیت اسمی فعالیت می‌کند، با توجه نسبت P/E بالایی که دارد، اما از نسبت‌های اندک ترازنامه‌ای از قبیل قیمت به ارزش جایگزینی و قیمت تئوریک پس تجدیدارزیابی دارایی‌ها دارد.

در شرایطی که نرخ سود بانکی کوتاه مدت (بدون ریسک ۱۲ درصد تا ۱۴ درصد) و تورم سالانه بیش از ۳۵ درصد است، نسبت منطقی P/E در سهام غیر رشدی و در صنایع بزرگ باید ۸ تا ۱۰ باشد، اما با ورود سیل آسای نقدینگی به بازار سرمایه شاهد عددی بالاتر از ۱۵ برای نسبت تحلیلی P/E هستیم. خوش بینی نقدینگی قدرتمند تازه‌وارد به بازار سرمایه، در عمل دیگر نسبت‌های تحلیلی را مقدم بر نسبت P/E می‌کند که با تسهیل مسیر افزایش سرمایه از محل تجدیدارزیابی توسط دولت و مجلس این تغییر مسیر تحلیل تقویت می‌شود، اما پرسش اینجاست که مهمترین روش جایگزین P/E در عموم سهام بازار چیست؟

بازدهی بیش از ۲۴۰ درصد شاخص کل از ابتدای سال و در سهام بزرگ و شاخص ساز، نشان از اولویت افزایش سرمایه از محل تجدیدارزیابی دارایی‌ها و شناسایی سود از محل فروش سهام (سهام بورسی و عرضه اولیه) برای بیشتر سهامداران خرد دارد.

سهامی که قیمت‌های تئوریک کمتری پس از افزایش سرمایه از محل تجدیدارزیابی دارایی ها دارند مورد اقبال بازار هستند؛ همچنین شرکت‌هایی که نسبت P/E کمتری دارند هر چند از محل سود فروش سرمایه‌گذاری‌ها (به اصطلاح سود یکبار تکرار). اگر شرکت‌های منتخب با روش‌های فوق در فهرست فروش دولتی (صندوق‌های ETF) باشند جذابیت بیشتری برای سهامداران خرد دارند.

اما انتشار اوراق سلف نفتی چه تاثیری بر رفتار فعالان آشنایی با منطق بازارهای مالی بازار سرمایه دارد؟ ارزش کمتر از ۶،۰۰۰ میلیارد تومانی مجموع اوراق قابل انتشار و سود ۱۷.۵ درصد با نرخ ۱۸ درصد تا ۱۹ درصد اختیار فروش و خرید، رقیب قدرتمندی در برابر بازار سرمایه محسوب نمی‌شود و رقم کل آن در حجم ورود هفتگی پول به بازار سرمایه هضم می‌شود.

به نظر مهمترین ریسک بازار سرمایه، کاهش اعتماد عمومی به سیاست‌گذاری اقتصادی دولت است که می‌تواند منجر به خروج نقدینگی تازه وارد از بازار شود؛ این اتفاق که منجر به هجوم نقدینگی به بازارهای موازی بازار سرمایه (مسکن، ارز، خودرو و…) می‌شود، مطلوب هیچ کدام از نهادهای قانون‌گذاری و اجرایی کشور نیست و باید با آموزش‌های لازم و تسهیل استفاده از ابزارهای سرمایه‌گذاری غیرمستقیم، نقدینگی جدید را به سمت درست آن هدایت کرد.

حمدرضا قاسمی
مدیر واحد تحلیل کارگزاری مبین سرمایه

این نوشته منطق تحلیلی بازار – بورس امروز برای اولین بار ظاهر می شود در تی اس ای خبر.